Zbigniew Moskot ps. "Flis"
Urodził się w 1925 roku w Warszawie. Walczył z bronią w ręku w Powstaniu Warszawskim na Mokotowie w batalionie "Bałtyk", pułk "Baszta" – komp.B-1 pod pseudonimem "Flis".
Jego pluton pod dowództwem Stanisława Falkowskiego "Cygana" próbował przejść z bronią kanałami do Śródmieścia. Niektóre włazy były zablokowane. Niemcy wrzucali do kanałów granaty i karbid wytwarzający duszący gaz. Mijające się w kanałach oddziały powodowały bałagan, panikę i wielogodzinne błądzenie w ciemnościach i zaduchu. Ale ich 3. pluton dzięki zdyscyplinowaniu i umiejętnemu dowodzeniu przez "Cygana" wychodzi włazem u podnóża ul. Dworkowej.
Niemcy odbierają im broń, rewidują, ograbiają z osobistych rzeczy i po długim leżeniu w mokrej trawie wyprowadzają na ul. Dworkową.
Ten moment wspomina pan Zbyszek z wielkim przejęciem. Zobaczył zwały trupów. Byli to powstańcy, którzy wyszli z kanałów wcześniej w poprzedniej grupie. Obawiali się, że ich również może spotkać ten sam los.
Niemcy tym razem nie strzelali. Akt kapitulacji jest już podpisany.
Po upadku Powstania Warszawskiego wraz z innymi jeńcami-żołnierzami Armii Krajowej znalazł się w Stalagu XB w północno-zachodnich Niemczech. W kwietniu 1945 roku obóz został wyzwolony przez wojska brytyjskie. Alianci zaopiekowali się nimi, karmili, szkolili. Tam powstało Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Holenderskiej, do którego zapisał się.
W 1947 roku powrócił do Polski, zamieszkał w Szczecinie i tu założył rodzinę W 1950 roku został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i osadzony w więzieniu. To zniszczyło mu życie rodzinne.
Pan Zbyszek jednak znajduje w sobie siły i czas do działania dla dobra społeczeństwa. Pełni dobrowolnie różne funkcje. Jest organizatorem wielu wystaw okolicznościowych i akademii związanych z rocznicami Powstania Warszawskiego.
Usilnie zabiegał o umieszczenie obelisku w kaplicy AK w bazylice św. Jakuba w Szczecinie. Obecnie stara się o nadanie imienia Powstańców Warszawskich jednej ze szczecińskich ulic. W Szczecinie nie ma, niestety, żadnego symbolicznego miejsca upamiętniającego Powstańców Warszawskich.
Nasz bohater został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej oraz wieloma medalami i odznakami.
Obecnie pełni funkcję v-ce Prezesa Koła Terenowego Związku Powstańców Warszawskich w Szczecinie.
![]() |
|
Obelisk w Kaplicy AK bazylice szczecińskiej powstały dzięki wytrwałym zabiegom Zbigniewa Moskota. |
Zaświadczenie z podpisami: "Burza" dowódca Batalionu "Bałtyk" pułku "Baszta", "Karol" dowódca V Obwodu-Mokotów pułkownik Rokicki Józef. |
![]() |
|
Zbigniew Moskot z małżonką podczas uroczystości wręczenia nagrody 'Świadek Historii' 17 grudnia 2014 r. w Szczecinie. |