Bolesław Apolinary Dowgwiłło

urodzony 23.7.1849 r. w Szlepkach kolo Szawl
zmarł 1905 r. prawdopodobnie w mieście Orzeł [Rosja]

Rodzice

Cezary Adolf Paweł Dowgwiłlo (25.6.1822 - 4.1.1901 Szlepki)
Stanisława Praxeda Nawlicka ( 21.7.1830 Kuszłejkowicze - 4.4.1907 Szlepki)
śl. 22.8.1848 Krakinów

Żona

Ludwika Dąbrowska (ca.1857 - po 6.2.1888) córka Aleksandra i Michaliny Bernatowicz
śl. 7.10.1876 w kościele rzymsko-katolickim pod wezwaniem Najświętrzej Marii Panny w Mohylewie

Dzieci

Ludwika (ca. 1877 [Mohylew] - ?)
Aleksander (16.9.1878 Mohylew - po 1.1917)
Helena (ca. 1880 - ?)
Stanisław (6.2.1886 Dąbrowa Grodzieńska* - 22.2.1931 Łuck)
Antoni (ca. 1887 - po 8.11.1914 Bobrujsk)

* - obecnie Dąbrowa Białostocka; dekanat Sokółka.

Prawdopodobnie jego ojcu - Cezaremu Adolfowi - władze rosyjskie konfiskowały mienie na mocy postanowienia Rosyjskiego Senatu z 1849 i 1851 roku [dokumenty w bibliotece senatu w Carskim Siole]. W spisie ziemian powiatu szawelskiego z 1868 roku podano, że Cezary był urzędnikiem państwowym (Коллежский регистратор).

Bolesław-Apolinary to absolwent Połockiego Gimnazjum Wojskowego i II Konstantynowskiej Uczelni Wojskowej w Petersburgu, którą ukończył w 1870 roku w stopniu podporucznika (21.7.1870) ["История "дворян" и "константиновцев"" Санкт-Петербург 1908 str. 53]. Mianowany prucznikiem rozporządzeniem z 7.6.1872; sztabs-kapitaniem 10.4.1876 roku i kapitanem 22.6.1879.
Związany z Uglickim Pułkiem Piechoty. Od 1875 roku stacjonował w Witebsku.
Jest wymieniany w książkach pamiątkowych i spisach dotyczących wojny rosyjsko-tureckiej z 1877-1878r. i tam walczącego 63 Uglickiego Pułku Piechoty. Został ranny 30 sierpnia 1877r. podczas bitwy pod Plewną (obecnie miejsce w Bułgarii), jednej z najbardziej zaciętych bitew drugiej połowy XIX wieku (zobacz).
Jest wymieniany jako dowódca 3-go (od 1886), a nastepnie 2-go (od 1888) batalionu tego pułku (stacjonującego w Sokółce) w księgach pamiątkowych gubernii grodzieńskiej z 1887 i 1889 roku.
Odznaczony Orderem Św. Anny 4 klasy i 3 klasy (1880); Orderem Św. Stanisława 3 klasy (1877) i 2 klasy (1888); medal na pamiątkę wojny 1877-1878; Rumiński Krzyż Żelazny; Św. Włodzimierza (1896) za 25 lat nienagannej służby jako oficer. W służbie wojsokwej od 1868 roku.

Następniej został przeniesiony na Kaukaz, gdzie w 1891 roku jest wymieniany jako oficer w 2-gim Kaukaskim Batalionie Rezerwowym Piechoty (kadrowy), a w latach 1898-1900 jest wymieniony w składzie kadry oficerskiej 155 Kubińskiego Pułku Piechoty. Na mocy postanowienia z 4.6.1901r. został mianowany pułkownikiem i zwolniony ze służby w tym pułku ze względów zdrowotnych z zachowaniem "munduru i pensji".
Zmarł w wieku 56 lat w gubernii Orzeł.
Źródła:
- "Kaukaz" nr. 332 z 15.12.1889r. ; "Kaukaz" nr. 8 z 10.1.1889r. ; "Kaukaz" nr. 150 z 11.6.1901r.
- Kalendarz Kaukaski na 1891 rok (str.292); Kalendarz Kaukazki na rok 1897 (str.423); Kalendarz Kaukazki na rok 1898 (str.450); Kalendarz Kaukazki na rok 1899 (str.468); Kalendarz Kaukazki na rok 1902 (str.);
- Irina Prowelkowa :Szlachta polskiego pochodzenia w guberni Orzeł od XVII do początku XX wieku", Orzeł 2008, 329 stron.
- 'МАТЕРИАЛЫДЛЯБИОГРАФИЧЕСКОГОСЛОВАРЯОФИЦЕРОВКАВКАЗСКОЙАРМИИ (1901- 1914 гг.) ПОДПОЛКОВНИКИ' Отар Жордания, Tbilisi 2014 (str.216)
- Сборник материалов по Русско-Турецкой войне 1877-78 гг. на Балканском полуострове; Санкт-Петербург 1903 [Zbiór materiałów o wojnie rosyjsko-tureckiej 1877-78 roku Półwyspie Bałkańskim; Sant Petersburg 1903]
- Список капитанам армейской пехоты по старшинству Сост. по 1 янв. 1884 г. str 295; Список капитанам армейской пехоты по старшинству Сост. по 1 мая 1885 г. str. 216; Список капитанам армейской пехоты по старшинству Сост. по 1 мая 1886 г. str.167; Список капитанам армейской пехоты по старшинству Сост. по 1 мая 1887 г. str. 130; Список капитанам армейской пехоты по старшинству Сост. по 1 мая 1888 г. str. 106.
- Адрес-календарь и справочная книжка Гродненской губернии... на 1887 г. str. 128-129; Адрес-календарь и справочная книжка Гродненской губернии... на 1889 г. str. 163.

Informacje o najbliższej rodzinie Bolesława-Apolinarego pochodzą głównie ze spisu sporządzonego 19.10.1881r. w gospodarstwie (260 dziesięcin ziemi) jego ojca w Łuksztelkach-Szlepkach w powiecie szawelskim.

Również dwaj synowie Bolesława-Apolinarego - Aleksander i Stanisław - wybrali kariery wojskowe, ponieważ ich nazwiska i stopnie (podporucznicy) są wpisane do Spisu oficerów armii carskiej z 1909 i 1910 roku.

Stanisław Dowgwiłło ukończył Szkołe kadetów im. Bachtina w Orle (1905) i Uczelnię Wojskową w Kijowie. [Орловский Бахтина кадетский корпус. 1843—1918, Д. Шумаков, 2017]. W publikacji УЧЕБНО-ВОСПИТАТЕЛЬНАЯ РАБОТА В ОРЛОВСКОМ-БАХТИНА КАДЕТСКОМ КОРПУСЕ В КОНЦЕ XIX В. Гребенкин Алексей Николаевич [EDUCATIONAL WORK IN OREL-BAKHTIN CADET CORPS IN THE END OF XIX CENTURY. Alexander Grebienkin] z 2014 roku opisując różne występki uczniów tej szkoły w latach 1901-1902 autor pisze m.in.: "Kadet z klasy trzeciej A. Dowgwiłło przyniósł do korpusu rewolwer, który podkradł ojcu i zdetonował na korytarzu proch w próbówce." Chociaż przed nazwiskiem widnieje litera A. to jednak tylko Stanisław uczęszczał w tym okresie do tej szkoły. Żródło [str.7]
Podczas I Wojny Światowej był porucznikiem w 302 Surażskim Pułku Piechoty. Dostał się do niewoli niemieckiej 27.8.1914 roku w okolicy wsi Possesern.[nie udało mi się znaleźć takiej wsi.] Goniec Wieczorny. 1914, no 488 z 17.10.1914 str.4.
Wiemy, że Stanisław Dowgwiłło powrócił do Polski pomiędzy 13 i 20 majem 1919 r. w szeragach 11 Pułku Strzelców Polskich Armii Polskiej we Francji w stopniu kapitana. Pułk ten powstał oficjalnie 15 kwietnia 1919 wchodząc w skład 6 dywizji strzelców polskich gen. Champeaux, należącego do tworzącej się wówczas armii Hellera. (Zarys Historii Wojennej Pułków Polskich 1918-1920 Nr. 51/1928). Pułk ten został we wrześniu przemianowany w 53 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych i Stanisław został tam przeniesiony rozkazem L992/IV (Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr. 4 z 7.2.1920 r.). Wydaje się wręcz niemożliwe, żeby nie brał udziału w walkach 1919-1920 roku.
Według Rocznika Oficerskiego Wojska Polskiego z 1923 i 1924 roku był oficerem rezerwowym 44 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych.
W Dzienniku Personalnym R.13, nr 4 (22 lutego 1932) [str. 172] podano, że kapitan rezerwy Dowgiłło Stanisław zmarł w Łucku 22.2.1931r.
W cywilu był do 30.4.1930r. tak zwanym prowizorycznym komisarzem kontroli skarbowej we władzach wojewódzkich [Wołyński Dziennik Wojewódzki nr 15 z 14.8.1930 r. str.223]
Pozostałe źródła: Kalendarz Kubański na 1902 rok (str.105); 1903 rok (str.107); 1904 (str.115); 1907 rok (str.76)

Stanisław Dowgwiłło przed I WŚ. Żródło: ria1914.	Order Św. Anny 3-go stopnia z lat 1916-1917
Fragment spisu oficerów rezerwy Wojska Polskiego.

Jeżeli chodzi o Aleksandra Dowgwiłło to swoją kariere wojskową - po 6-klasowej szkole średniej kadetów w Niżnym Nowogródzie - rozpoczął przydzieleniem do 155 Kubańskiego Pułku Piechoty (rozkaz z 3.7.1899 r.) i rozpoczęciem nauki w Tyfliskiej [Tbiliskiej] Szkole Piechoty, gdzie w 1903 roku zdawał egzaminy oficerskie. Stopień podporucznika otrzymał 20.5.1905 r. (po starszeństwie 13.12.1905 r). Od 19.6.1906r. czynny w 3 Batalionowym Pułku, a nastepnie od 8.7.1907 w 158 Kutajskim Pułku Piechoty. Od 14.2.[1908] jest już starszym adjutantem w sztabie 40 dywizji piechoty. W tymże roku stacjonował w przez kilka misięcy w Suwałkach. Rozkazem z 20.9.1910r. (po starszeństwie 13.12.1909) został mianowany porucznikiem. Rozkazem z 25.10.1914 (po starszeństwie 13.12.1913r.) został awansowany na sztabs-kapitana tej jednostki [Высочайшие приказы о чинах военных, 15 июля - 31 октября. - 1914].
Około 1901 roku poślubił Teklę córkę podpułkownika Jana Kowzana, z którą miał jednego syna Władysława.
Od 24.6.1914 r. związany z kwatermistrzostwem Moskiewskiego Okregu Wojskowego, gdzie wspinał się na szczeblach kariery do funkcji starszego oficera według rozkazu z 25.10.1916 r.
Rozkazem z 14.7.1915 r. odzanczony orderem Św. Stanisława 3 klasy, a rozkazem z 6.12.1916r. orderem Św. Anny 3-go stopnia [ПО ВЕДОМСТВУ ИНТЕНДАНТСКОМУ. ГОСУДАРЬ ИМПЕРАТОР Всемилостивейше соизволил пожаловать, за отлично-усердную службу и труды, понесенные во время военных действий: [...]Штабс-Капитанам: [...] Исправляющему должность столоначальника окружного интендантского управления Московского военного округа. Александру Довгвилло]. Źródło: Персональная история русскоязычного мира.
O jego dalszych losach po 25 stycznia 1917 roku nic nie wiadomo.

Pierwsza strona opisu służby wojskowej Aleksandra Dowgwiłło. Żródło: ria1914.

Antoni Dowgwiłło, najmłodszy znany nam syn Bronisława [Apolinarego] urodzony w Sokółce i mieszkający oficjalnie w Szawlach, szlachcic, miał 12.8.1913r. rozprawę sądową w Bobrujsku. Został skazany na 10 miesięcy aresztu. Przyczyny skazania nie udało się mi odszyfrować. Wgląda na to, że został od razu zwolniony bo siedział w przedareszcie od 9.4.1912. Wygląda na to, że ten sam Antonim jest zanotowany jako ranny podporucznik, katolik i kawaler z powiatu bobrujskiego na liście poszkodowanych w guberni mińskiej. Żródła: 'Rejestrze spraw karnych wydane przez Ministerstwo Sprawiedliwości z 1913 r. Księga dwunasta.' str. 140 [Ведомость справок о судимости издаваемая миисерством юстици за 1913 годю Книга двенадцатаяюю.]; 'Lista zabitych, rannych i zaginionych nr. 819' str. 13101 [Именный список убитых, раненых и пропавших без вести пропавших № 819].